تب جمهوریخواهی جریانی بود که در اواخر بهمن سال 1302 ش در ایران آن بالا گرفت و در فروردین سال ۱۳۰۳٫ش،قرار بود پارلمان آنرا تصویب کند و سردارسپه رضا شاه به عنوان اولین رئیس جمهور سوگند یاد کند.
مخالفان جمهوری به رهبری آیت الله مدرس سرانجام طرح جمهوری را به باد فنا دادند و آن را به‌عنوان یک نقشه توطئه‌آمیز خارجی برای پیاده کردن اصول قرارداد ۱۹۱۹ به رسوایی کشاندند. البته موضوع جمهوریت که یک نگرش مدرن در نوسازی سیاسی محسوب می‌شد، هم از لحاظ فلسفه سیاسی و هم از نظر مبانی فقهی و شرعی، بیشتر از نظام مشروطه سلطنتی قابل دفاع بود؛ اکثر منابع این دوره، اشتراک نظر دارند که نیروهای ملی و سردارسپه و عوامل او، در تبلیغ و ترویج اندیشه جمهوریخواهی نقش اساسی ایفا کردند، و البته شواهد و قراین موجود نیز نظر منابع مذکور را تایید می‌کنند؛ چنانکه برخی منابع حتی از حمایتهای مالی رضا شاه در این زمینه سخن می‌گویند.
0 comments:
Post a Comment